Jaarverslag 2015

In haar vergadering van maart 2016 heeft de Raad van Toezicht het Jaarverslag 2015 goedgekeurd. Hier onder treft het jaarverslag aan. Op de foto ziet u een beeld van de voortgang van de restauratie van de Oliemolen en de Korenmolen bij den Helder.
Jaarverslag 2015.

Inleiding. In juni 2008 is de Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap Winterswijk opgericht met als doelstelling; De duurzame instandhouding en kwaliteitsverbetering van het Nationaal Landschap Winterswijk in de ruimste zin van het woord. Rond Winterswijk zijn tal van erfgoederen (watermolens, religieus erfgoed, landgoederen, scholten-boerderijen, en talrijke andere waardevolle bebouwingen) die in een slechte staat van onderhoud verkeren. Meestal is de slechte onderhoudsstatus de verbeelding van een uiterst gecompliceerde onderliggende problematiek. De Stichting probeert samen met de eigenaar een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van herstel met een duurzame toekomst voor hun bezit. Het begeleidingstraject begint met de planverkenning en planvorming. Vervolgens is het haalbaarheidsonderzoek een belangrijk onderdeel. Tenslotte is de realisatie van het plan het laatste onderdeel van het begeleidingstraject. Het is de taak van de Stichting de invulling en coördinatie van de verschillende onderdelen van het begeleidingstraject vorm te geven.( taakveld 1). De Stichting kan optreden als project initiator, projectleider en / of projectbegeleider voor projecten die de doelstelling onderschrijven. Ook ondersteuning bij projectaanvragen is mogelijk. Tevens zal de Stichting promotionele activiteiten in het belang van het Nationaal Landschap Winterswijk ondersteunen. (taakveld 2). Eigendom van Natuur Schoon Wet (N.S.W.) landgoederen past in de doelstelling met nadrukkelijk behoud van de eigen identiteit. Ook onderhoud en beheer van objecten binnen het Nationaal Landschap via de Stichting behoort tot de taken.(taakveld 3).

Organisatie. De Raad van Toezicht heeft drs. D.L.Willink benoemt als Voorzitter van het College van Bestuur. Hij is zelfstandig bevoegd de Stichting te vertegenwoordigen. Tevens is hij verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding. De Raad van Toezicht is het hoogste orgaan binnen de Stichting. De raad staat onder voorzitterschap van mevr. C. Stigter. Daarnaast zijn J. Hobbelink, en E. Schreurs lid van de Raad van Toezicht. In 2015 is de heer B. Geurkink ons ontvallen. Wij verliezen in hem een uiterst betrokken Winterswijker met een uitstekend netwerk onder de bevolking. Wij danken de heer Geurkink voor zijn onvoorwaardelijke inzet voor de Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap Winterswijk. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid en het functioneren van het College van Bestuur en op de algemene gang van zaken. Zij vergadert daartoe minimaal vier maal per jaar. Bij de invulling van hun taak richten de leden van de Raad van Toezicht zich naar het belang van de Stichting. De Raad van Toezicht en het College van Bestuur hebben in 2015 drie maal vergaderd.

De Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap Winterswijk is door de belastingdienst met terugwerkende kracht per 4 juni 2008 als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) erkend. Hierdoor hoeft er over schenkingen geen belasting te worden betaald en zijn giften voor de schenker fiscaal aftrekbaar.

Werkzaamheden binnen de verschillende taakvelden.

Taakveld 1; Behoud en herstel cultuurhistorisch erfgoed. BOS Project. In 2010 heeft de Familie Everding besloten het Bleekhuis niet te willen herbouwen. De Projectgroep heeft echter de ambitie om het Bleekhuis te herbouwen gehandhaafd. Openstelling van de bleekweide en de dijk naar de Gulle Waard is door de familie Everding ook voor de toekomst toegezegd. De gemeente heeft toegezegd zeker in 2015 de projectgroep nog te blijven faciliteren. De restauratie van de Oliemolen en Korenmolen is in 2015 daadwerkelijk gestart nadat een intentie-overeenkomst tussen de gemeente, het waterschap, Henk den Herder en Hans Jansen is ondertekend. De Stichting heeft binnen dit project Hans Jansen ondersteund bij de aanschaf, planvorming en procesbegeleiding. Eerst zullen de panden hersteld worden. In het voorjaar 2016 volgt dan het restauratie aandeel van het waterschap (kades, stuw en brug). Het Strandbad heeft opnieuw een succesvol seizoen achter de rug waarbij het beheer volledig in handen van de Stichting Beheer Strandbad was. Het seizoen is met een positief saldo afgesloten. Er hebben ongeveer 20.000 zwemmers van het Strandbad genoten. In samenwerking met de Gemeente, de familie Everding en de familie Willink heeft de Stichting opdracht verstrekt voor het archeologisch onderzoek op de beide Plekenpollen. De uitvoering heeft in 2015 plaats gevonden maar helaas geen opzienbarende nieuwe informatie opgeleverd. Wel is duidelijk geworden dat er hoogstwaarschijnlijk geen Havezathe Groot Plekenpol in de directe omgeving van de Greversweg heeft gestaan. Iets waarvoor de afbeelding van Abraham de Haen uit de eerste helft achttiende eeuw voeding heeft gegeven. Vermoedelijk was Groot Plekenpol het grootste boerenbedrijf op Plekenpol. De rol van de Stichting binnen het project Veldoven aan de Winkelstegge wordt onder taakveld 2 besproken.

Taakveld 2; Versterking van het Nationaal Landschap Winterswijk. Steengroeve Gebied. Dit project heeft een meervoudige doelstelling. Enerzijds bestaat het streven op termijn een bezoekerslocatie bij de steengroeve te realiseren die bijvoorbeeld via een imposante trap het hele jaar door toegankelijk wordt. Dit is geen feitelijk gebouw maar een plek met bijvoorbeeld picknick tafels waarin men het hele jaar door de groeve kan ervaren en zoeken naar fossielen, bijzondere stenen of Winterswijks goud . Steengroeve Theater. Als initiatiefnemer van het project is in 2009 de Stichting Steengroeve Theater Winterswijk opgericht. Deze Stichting stelt zich ten doel de regio met een uniek evenement op een onderscheidende locatie beter in beeld te brengen en daarmee ook de deelnemers onderling te verbinden. De eigen identiteit hopen we hiermee te versterken. De diensten van de voorzitter van het college van bestuur wordt door de Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap aan de Stichting Steengroeve Theater ter beschikking gesteld. Daarnaast zitten nog M.Joldersma, I. van Empel , H. Hegeman, en R. Jansen  in het Bestuur. Het is duidelijk dat de organisatie elk jaar verder professionaliseert. De reputatie van het Steengroeve Theater is na Jesus Christ Superstar, Oersprong, The Wall, Symfonia I en II en in 2016 MZN8D steeds verder gegroeid. In 2015 zijn 4 uitverkochte voorstelling, met in totaal 11.000 bezoekers, gerealiseerd. Inmiddels komt 42 % van de bezoekers van buiten de Achterhoek.  Als bijvangst van het Steengroeve Theater heeft de Stichting dit jaar opnieuw twee HSF vrachtwagens kunnen laten transformeren tot 100 % Winterswijk promotie. Dit is in samenwerking gegaan met de Stichting Marketing Winterswijk, Villa Mondriaan het Steengroeve Theater en de Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap Winterswijk. TV Gelderland heeft een mooie documentaire van 35 minuten gemaakt over Symfonia II die de ontwikkeling en voorstelling aansprekend in beeld bracht. Op de website www.steengroevetheater.nl is deze documentaire terug te zien. Terra Temporalis. Om haar ambitie voor een museum bij de steengroeve sturing te geven is in 2013 de Stichting Terra Temporalis opgericht. Deze stichting heeft zich ten doel gesteld eerst een beperkt bezoekerscentrum (als pilotproject) te realiseren waarin alle betrokken partijen met elkaar kunnen gaan samenwerken en gelijktijdig met de voorbereidingen voor een bidbook te starten. In 2014 is een geschikte locatie voor het bezoekerscentrum gevonden. De voortgang is echter afhankelijk van de formele bekrachtiging door de gemeenteraad van de gebiedsvisie voor het steengroeve gebied. Deze wordt in 2016 verwacht. Hier over later meer onder Steengroeve Convenant. Rondleidingen in en rond de groeve. Het team gidsen is vorig jaar uitgebreid vanwege de grote vraag. Het hele jaar door is er belangstelling voor de rondleidingen met een duidelijke piek in de periode van april tot oktober. Opvallend is dat vooral bezoekers van buiten de regio belangstelling hebben en de bewoners uit de regio de rondleidingen nog niet echt ontdekt hebben. In totaal zijn bijna 700 mensen rondgeleid. Steengroeve Convenant. De voorlopige visie op het gebied is in het kader van de afronding van de turbo verkaveling Winterswijk Oost met talrijke betrokkenen besproken. Er zijn twee bijeenkomsten met de buurt geweest. Ook de tekst van de gebiedsvisie is in 2015 uitvoering onderwerp van gesprek geweest. Uiteindelijk is er een akkoord ontstaan tussen alle partijen waarna de visie in 2016 aan de gemeenteraad zal worden aangeboden. Dit is een uiterst belangrijk moment omdat daarmee de formele bekrachtiging van alle afspraken in het beleid van de Gemeente Winterswijk, maar ook de Provincie en Sibelco zal plaats vinden. De verwachting is dat raadsbehandeling in april of mei 2016 zal plaats vinden. Veldoven. Het project Veldoven is in 2015 formeel opgeleverd en afgerond. Schaapskudde. Om de schaapskudde binnen het Nationaal Landschap Winterswijk duurzaam te verankeren is de Stichting Landschapskudde Oost-Achterhoek opgericht. Regelmatig doen zich weer nieuwe bedreigingen van de continuïteit van de kudde voor. Samen met enkele anderen is de hulp aangeboden om een stabielere weg naar de toekomst te vinden. De Stichting Erfgoed & Nationaal Landschap Winterswijk heeft daarbij de focus op een geschikte huisvesting.

Taakveld 3; Eigendom of beheer van waardevol bezit. Binnen dit taakveld hebben enkele verkennende gesprekken plaats gevonden met mogelijke toekomstige partijen. Dit is een taakveld waarbinnen het duidelijkst de lange termijn visie van belang is.